Ο ωραίος Ωρίωνας

Το πώς γεννήθηκε ο Γίγαντας Ωρίωνας ακόμα απασχολεί τους ειδικούς. Τον είπαν γιο της Γης καθώς όλους τους Γίγαντες κάποια στιγμή τους θεωρούσαν δικά της παιδιά. Τον είπαν και γιο του Ποσειδώνα και της Ευρυάλης, μιας από τις κόρες του Μίνωα. Είπαν ακόμα ότι γεννήθηκε από τα ούρα θεών που ούρησαν στο τομάρι ενός βοδιού και γι’ αυτό τον ονόμασαν Ουρίωνα που κατέληξε Ωρίωνας. Όμως το όνομά του που πραγματικά αρχικά ήταν Ουρίωνας, δεν προέρχεται από τα ούρα των θεών αλλά από τα ούρεα, τα όρη, σηματοδοτώντας το τεράστιο ύψος του (όπως ο ουρανός, τα βουνά Ουράλια κ.λπ.).

Ήταν τότε που οι θεοί έλεγχαν τους ανθρώπους, να δουν πόσο φιλόξενοι είναι. Έπεσαν στον Οινέα, βασιλιά της Αιτωλίας, που ήταν τόσο φιλόξενος, ώστε, όταν ο Διόνυσος ερωτεύτηκε την γυναίκα του, προφασίστηκε δουλειές κι έφυγε να τους αφήσει μόνους (γι’ αυτό άλλωστε ο θεός τον δίδαξε πώς από το σταφύλι να φτιάχνει ποτό, αυτό που ονομάστηκε οίνος). Ο Οινέας τους φιλοξένησε καλά, έσφαξε κι ένα βόδι προς τιμή τους, καλά πέρασαν. Ούρησαν στο τομάρι του βοδιού για να γεννηθεί γιος, ο Ωρίωνας.

Όχι στην Αιτωλία αλλά στην Υρία (στο στενό του Ευρίπου, κοντά στην Τανάγρα), λέει άλλη εκδοχή. Ο εκεί βασιλιάς και η γυναίκα του δεν είχαν παιδιά. Αυτός φιλοξένησε τους θεούς που του το ανταπέδωσαν, δίνοντάς του ένα παιδί. Ο Ωρίωνας μεγάλωσε κι έγινε ακαταμάχητος κυνηγός, ωραίος νέος, με το (από τον Ποσειδώνα) χάρισμα να μπορεί να περπατά πάνω στην επιφάνεια των νερών της θάλασσας και των ποταμών.

Κάποιοι μύθοι τον ήθελαν να είδε την Ωκεανίδα Πλειόνη την ώρα που συνόδευε στο δάσος τις επτά κόρες της και να την έστρωσε στο κυνήγι για να την βιάσει, οπότε οι θεοί, για να την γλιτώσουν, την μεταμόρφωσαν κι αυτήν και τις κόρες της σε αστέρια, δημιουργώντας τον αστερισμό της Πούλιας. Όμως, άλλοι μύθοι επιμένουν ότι η Πλειόνη και τα κορίτσια της καταστερώθηκαν όταν αυτοκτόνησαν ομαδικά, μη αντέχοντας τον θάνατο του συζύγου της και πατέρα τους, Άτλαντα.

Το βέβαιο είναι ότι ο Ωρίωνας παντρεύτηκε κάποια Σίδη. Μόνο που αυτή έλεγε δεξιά κι αριστερά ότι είναι πιο όμορφη από την Ήρα, ώσπου η θεά την έστειλε στα Τάρταρα. Η μοίρα οδήγησε τα βήματα του Ωρίωνα στη Χίο.

Εκεί, βασίλευε ο Οινοπίωνας, γιος του Διονύσου και της Αριάδνης (της κόρης του Μίνωα). Ο Ωρίωνας, που φερόταν ως θετός γιος του Οινέα, είδε και ερωτεύτηκε την Μερόπη, κόρη του βασιλιά Οινοπίωνα. Την ζήτησε επίσημα από τον πατέρα της. Αυτός δέχτηκε, με την προϋπόθεση ότι ο Γίγαντας θα εξολόθρευε όλα τα θηρία που υπήρχαν στο νησί. Εύκολη δουλειά για τον Ωρίωνα. Σε λίγο, είχε τελειώσει. Ο Οινοπίωνας όμως αρνήθηκε να δώσει την Μερόπη, γυναίκα του. Ο Ωρίων έπνιξε τον πόνο του στο κρασί αλλά παραήπιε και μέθυσε. Βρήκε την Μερόπη και την βίασε.

Ο Οινοπίωνας έκανε πως δεν κατάλαβε, τι έγινε. Την επομένη, πότισε τον Ωρίωνα τόσο κρασί ώστε ο Γίγαντας έπεσε ξερός. Ο Οινοπίωνας τον τύφλωσε και τον πέταξε σε μια παραλία. Όταν το πρωί ο Ωρίωνας συνήλθε από το μεθύσι, διαπίστωσε ότι δεν έβλεπε αλλά κατάλαβε ότι βρισκόταν πλάι στην θάλασσα. Χρησιμοποιώντας το χάρισμά του να περπατά πάνω στην επιφάνειά της, βρέθηκε στη Λήμνο, στο εργαστήρι του θεού Ηφαίστου. Είτε ο Ήφαιστος τον λυπήθηκε και του έδωσε έναν δούλο του οδηγό είτε ο Ωρίωνας άρπαξε τον δούλο για να τον οδηγεί. Τον έλεγαν Κηδαλίωνα. Τον έβαλε να τον οδηγήσει στην Ανατολή, στο παλάτι του Ήλιου, τον οποίο παρακάλεσε να του ξαναδώσει το φως. Γιατρεμένος, ο Ωρίωνας πήγε πάλι στην Χίο, αναζητώντας τον Οινοπίωνα για να εκδικηθεί. Δεν μπόρεσε να τον βρει καθώς τον είχε καλά κρύψει ο Ποσειδώνας.

Τον ίδιο καιρό, η Αφροδίτη, οργισμένη που η Ηώς πλάγιασε με τον εραστή της τον Άρη, έκανε την θεά της αυγής να ερωτεύεται όποιον έβλεπε μπροστά τα. Είδε πολλούς, είδε και τον Ωρίωνα. Τον αγάπησε αμέσως και τον πήρε μαζί της στην Δήλο. Είτε προκάλεσε τον φθόνο των θεών και τον σκότωσαν είτε τον σκότωσε ο Απόλλωνας, από φόβο μήπως αποπλανήσει την Άρτεμη, είτε τον σκότωσε η Άρτεμη επειδή καυχήθηκε ότι είναι καλύτερός της σε αγώνισμα (ή επειδή βίασε μια από τις ακόλουθές της) είτε έστειλε η Γη εναντίον του ένα σκορπιό που τον δάγκωσε στη φτέρνα και τον σκότωσε πριν να προλάβει ως κυνηγός να εξολοθρεύσει όλα τα θηράματα.

Όπως κι αν πέθανε, συνέχισε να κυνηγά στον Άδη, ενώ ο Δίας τον καταστέρωσε στον ουρανό. Ο αστερισμός του Ωρίωνα έχει κάτω του τον αστερισμό του Σκορπιού.

(τελευταία επεξεργασία, 7 Σεπτεμβρίου 2020)