Οι εκδοχές των τραγικών
Στην χαμένη τραγωδία του, «Ψυχαγωγοί», ο Αισχύλος έβαζε τον μάντη Τειρεσία να προβλέπει ότι ο Οδυσσέας θα πεθάνει από φαρμακερό κεντρί ψαριού αλλά με τρόπο περιπετειώδη. Το ψάρι θα γινόταν τροφή ενός ερωδιού. Καθώς το πουλί πετούσε, θα άφηνε μια κουτσουλιά, μέσα στην οποία θα βρισκόταν και το φαρμακερό κεντρί. Η κουτσουλιά έμελλε να πέσει στο κεφάλι του Οδυσσέα, το κεντρί θα τον τραυμάτιζε και το δηλητήριό του θα τον σκότωνε.
Πιο κοντά στο έπος αλλά κι αυτή με τα γεγονότα παραλλαγμένα ήταν η χαμένη τραγωδία του Σοφοκλή «Ακανθοπλήξ». Σ’ αυτήν, πριν να επιστρέψει στην Ιθάκη, ο Οδυσσέας φέρεται να πέρασε από το μαντείο της Δωδώνης, όπου ρώτησε να μάθει για το μέλλον του. Του είπαν ότι σύντομα θα σκοτωνόταν από τον γιο του. Ο Οδυσσέας όμως μόνο ένα γιο γνώριζε ότι είχε: Τον Τηλέμαχο. Από αυτόν πίστεψε ότι έπρεπε να προφυλαχτεί.
Επιστρέφοντας στην Ιθάκη, ο Οδυσσέας παρουσιάστηκε στον Εύμαιο χωρίς να αποκαλύψει ποιος είναι. Ο βοσκός τον πήγε στο ανάκτορο, όπου η σκλάβα Αντίφαττα τον αναγνώρισε από το σημάδι στον μηρό καθώς του έπλενε τα πόδια. Και τον πληροφόρησε ότι ο Τηλέμαχος έλειπε αναζητώντας τον, οπότε ο Οδυσσέας φανερώθηκε στην Πηνελόπη. Έπεισε και τους μνηστήρες να εγκαταλείψουν το ανάκτορο με την υπόσχεση ότι δεν θα τους σκοτώσει, αρκεί να πλήρωναν τα όσα είχαν καταστρέψει και σπαταλήσει από την περιουσία του. Μετά, ο ήρωας βάλθηκε να ιστορεί στην Πηνελόπη τις περιπέτειές του. Τον διέκοψαν για να του πουν ότι ένα πλοίο είχε ξεπέσει στα μέρη τους κι ότι το πλήρωμά του λεηλατούσε το νησί. Βγήκε με στρατό να υπερασπιστεί το βασίλειο. Επικεφαλής των εισβολέων ήταν ένας νέος με δόρυ του οποίου τη λόγχη αποτελούσε ένα κεντρί από σαλάχι. Μονομάχησαν κι ο ξένος τον τρύπησε με το φαρμακερό κεντρί. Καθώς ψυχορραγούσε, πληροφορήθηκε ότι ο ξένος δεν ήταν άλλος από τον Τηλέγονο, τον γιο του από την Κίρκη.
Σε άλλη χαμένη τραγωδία του Σοφοκλή, τον «Ευρύαλο», ο Οδυσσέας πρώτα σκότωσε τους μνηστήρες της Πηνελόπης κι έπειτα έφυγε στο μαντείο της Δωδώνης, να μάθει τι του επιφύλασσε το μέλλον. Στην Ήπειρο, τον φιλοξένησε ο εκεί βασιλιάς Τυρίμμας, του οποίου η κόρη, Ευίππη, πλάγιασε μαζί του. Ο Οδυσσέας γύρισε στην Ιθάκη, ενώ, όταν ήρθε ο καιρός, η Ευίππη γέννησε αγόρι, τον Ευρύαλο. Όταν ο Ευρύαλος μεγάλωσε, στάλθηκε από τη μητέρα του στην Ιθάκη να βρει τον Οδυσσέα.
Ο Οδυσσέας έλειπε και τον νεαρό Ευρύαλο υποδέχτηκε η Πηνελόπη. Όταν έμαθε ποιος είναι, ο νους της πήγε στο κακό: Ο Τηλέμαχος κινδύνευε να παραγκωνιστεί από τον νεοφερμένο. Με το που γύρισε ο Οδυσσέας, η Πηνελόπη του είπε ότι ένας ξένος ήθελε τάχα να του μιλήσει αλλά στην πραγματικότητα πρόθεσή του ήταν να τον σκοτώσει. Έτσι, όταν ο Ευρύαλος παρουσιάστηκε μπροστά στον ήρωα, εκείνος τον σκότωσε πριν καν ο νεαρός προλάβει να ανοίξει το στόμα του. Ο Οδυσσέας έμελλε να σκοτωθεί από τον Τηλέγονο.
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, τον Ευρύαλο σκότωσε ο Τηλέμαχος, πριν ακόμα επιστρέψει ο Οδυσσέας.
(τελευταία επεξεργασία, 15 Ιουνίου 2022)