Οδυσσέας και Πηνελόπη

Όταν ο Τύνδαρος έστειλε κήρυκες παντού να ανακοινώσουν ότι παντρεύει την, όπως νόμιζε, κόρη του, Ελένη, ο Οδυσσέας έσπευσε να πάει στη Σπάρτη, να την διεκδικήσει. Βρήκε εκεί άλλους 28 υποψήφιους, βρήκε και τον Τύνδαρο σε μαύρη απελπισία, βρήκε και την ανιψιά του βασιλιά, την επίσης όμορφη Πηνελόπη, κόρη του Ικάριου, που την ερωτεύτηκε. Ο Ικάριος όμως ήθελε να την δώσει στον νικητή ενός αγώνα δρόμου που ετοίμαζε. Ο Οδυσσέας βρήκε τον Τύνδαρο και του είπε ότι μπορούσε να τον βγάλει από το δίλημμα, αν εκείνος του υποσχόταν ότι θα τον βοηθήσει ν’ αποκτήσει την Πηνελόπη.

Ακολουθώντας τη συμβουλή του Οδυσσέα, ο Τύνδαρος κάλεσε τους μνηστήρες και τους έβαλε να ορκιστούν ότι θα σπεύσουν όλοι να βοηθήσουν αυτόν που η Ελένη θα διαλέξει, όποτε εκείνος χρειαστεί όποια βοήθεια. Η Ελένη διάλεξε τον Μενέλαο, ο Οδυσσέας πήρε την καλή του κι όλοι οι υπόλοιποι βρέθηκαν δεμένοι με όρκο. Αυτός ο όρκος θα τους οδηγούσε στην εκστρατεία στην Τροία, όταν ο Πάρης έκλεψε την ωραία Ελένη.

Οι γάμοι του Μενέλαου και της Ελένης έγιναν με μεγάλη λαμπρότητα, οι γιορτές και τα πανηγύρια τέλειωσαν, ήρθε η ώρα καθένας να γυρίσει στον τόπο του. Ο Οδυσσέας θέλησε να αναχωρήσει για την Ιθάκη αλλά ο Ικάριος δεν άφηνε την κόρη να φύγει (μια εκδοχή αναφέρει ότι ο Οδυσσέας δεν πήρε την Πηνελόπη χάρη στη βοήθεια του Τύνδαρου αλλά επειδή απλά νίκησε στον αγώνα δρόμου που ο Ικάριος οργάνωσε). Και από τον Οδυσσέα ζήτησε ο Ικάριος να μείνει. Άλλωστε, και ο Μενέλαος έμενε στη Σπάρτη με την Ελένη. Ο Μενέλαος όμως επρόκειτο να κληρονομήσει το βασίλειο του πεθερού του, ενώ ο Οδυσσέας είχε δικό του. Αρνήθηκε. Πήρε την Πηνελόπη και ξεκίνησαν.

Ο Ικάριος τους πήρε στο κατόπι πάνω στο άρμα του και παρακαλούσε την Πηνελόπη να μείνει. Ο Οδυσσέας σταμάτησε και ζήτησε από την γυναίκα του να διαλέξει, τι επιτέλους ήθελε: Να μείνει με τον πατέρα της ή να ακολουθήσει τον άντρα της; Η Πηνελόπη στράφηκε στη μεριά του πατέρα της και σκέπασε το κεφάλι της με ένα ύφασμα. Ο Ικάριος κατάλαβε ότι η κόρη του βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση, επειδή ήθελε να ακολουθήσει τον άντρα της χωρίς να προσβάλει τον πατέρα της. Τους άφησε να φύγουν κι έστησε στο σημείο του χωρισμού άγαλμα της Σεμνότητας.

Κατά τους ερευνητές, η απαίτηση του πατέρα (του Ικάριου και του Τύνδαρου) να μείνει ο γαμπρός στο σπίτι της νύφης, απηχεί το τέλος της εποχής της μητριαρχίας (μητρική γραμμή συγγένειας) και την αρχή της εποχής της πατριαρχίας (πατρική γραμμή συγγένειας): Στην περίπτωση του Μενέλαου νίκησε η μητριαρχία, στην περίπτωση του Οδυσσέα, η πατριαρχία.

 

(τελευταία επεξεργασία, 20 Ιουνίου 2021)

Επικοινωνήστε μαζί μας