Η 28η Απριλίου στην ιστορία
28 Απριλίου 1821
Ο Γέρος αρχιστράτηγος
Μετά τους πρώτους αιφνιδιασμούς από τους επαναστατημένους Έλληνες του Μοριά, οι Τούρκοι άρχισαν να ανασυντάσσονται, ενώ από τα Γιάννενα κατέβαινε ο Μουσταφάμπεης φέρνοντας ενισχύσεις. Στις 10 Απριλίου 1821, από την Τρίπολη, βγήκαν 3.000 Τούρκοι, χτύπησαν τον Νικητόπουλο, τον σκότωσαν και σκόρπισαν τους Έλληνες. Στις 14, χτύπησαν στο Λεβίδι. Αυτή τη φορά, οι Έλληνες τους νίκησαν καθώς έφτασαν έγκαιρα ενισχύσεις αλλά σκοτώθηκε ο δάσκαλος Αναγνώστης Στριφτόμπολας που είχε διαπρέψει στην πολιορκία των Καλαβρύτων. Στις 18, νέο τουρκικό χτύπημα στη Σελίμνα αποκρούστηκε με επιτυχία. Στις 24, τουρκική εξόρμηση είχε αποτέλεσμα να διαλυθεί το ελληνικό στρατόπεδο στο Βαλτέτσι. Οι Τούρκοι έβγαιναν ξαφνικά, χτυπούσαν και ξαναγύριζαν στην Τρίπολη.
Οι Έλληνες δρούσαν ασυντόνιστα, ανάλογα με τα τοπικά καπετανάτα και τις επιτροπές των φιλικών. Γινόταν φανερό πως χρειαζόταν ένας γενικός αρχηγός που θα συντόνιζε τον αγώνα. Ένας αρχιστράτηγος που θα ξανάδινε στους Έλληνες την πρωτοβουλία των κινήσεων. Οργανώθηκε μια σύσκεψη στην Καρύταινα της Αρκαδίας, στις 28 Απριλίου 1821. Οι οπλαρχηγοί πρότειναν να ανατεθεί η αρχιστρατηγία στον ντόπιο, Κανέλλο Δεληγιάννη. Αυτός αρνήθηκε, λέγοντας: «Υπάρχει ανάμεσά μας ένας εμπειροπόλεμος, με στρατηγικό μυαλό, πιο άξιος από μένα. Είναι ο Θόδωρος Κολοκοτρώνης».
Οι άλλοι αντέδρασαν. Έναν ολόκληρο αιώνα, οι Κολοκοτρωναίοι ήταν καπετάνιοι στη Μάνη, Πήγαινε πολύ να τους έχουν και στην Αρκαδία. Όμως, ο Κανέλλος συνέχιζε να αρνιέται. Μη έχοντας άλλη λύση, οι οπλαρχηγοί ανακήρυξαν αρχιστράτηγο τον Γέρο του Μοριά. Το μέλλον θα τον δικαίωνε.
1758: Γεννιέται ο Τζέιμς Μονρόε, κατοπινός πρόεδρος των ΗΠΑ (1816 - 1824). Διατύπωσε την αρχή που έμεινε γνωστή ως «δόγμα Μονρόε» και ουσιαστικά συνοψίζεται στη φράση: «Η Αμερική για τους Αμερικανούς». Πέθανε το 1831.
1788: Το Μέριλαντ γίνεται η έβδομη πολιτεία των κατοπινών ΗΠΑ.
1814: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης περιορίζεται στο νησί Έλβα ως «αιχμάλωτος της Ευρώπης».
1889: Γεννιέται ο Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ, πρωθυπουργός και δικτάτορας της Πορτογαλίας κατά την περίοδο 1932 - 68. Πέθανε το 1970.
1924: Γεννιέται ο Κένεθ Κάουντα, πρώτος πρόεδρος της ανεξάρτητης Ζάμπια (1964 - 91). Αργότερα, διατέλεσε ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ για το Κυπριακό.
1936: Πεθαίνει ο πρώτος μετά την ανεξαρτησία της, το 1922, βασιλιάς Φουάτ της Αιγύπτου. Είχε γεννηθεί το 1868 και το 1917 είχε διαδεχθεί τον αδερφό του Χουσεΐν ως ηγεμόνας της χώρας. Τον διαδέχεται ο γιος του, Φαρούκ, τελευταίος βασιλιάς της Αιγύπτου.
1937: Γεννιέται ο Σαντάμ Χουσεΐν, πρόεδρος του Ιράκ από το 1979. Οδήγησε την χώρα του σε δυο μεγάλους πόλεμους εναντίον του Ιράν και άλλους δύο εναντίον δυτικών συμμαχιών. Ανατράπηκε το 2004, όταν εισέβαλαν στη χώρα οι Αμερικανοί και σύμμαχοί τους.
1944: Λήγει η άσκηση «Τίγρης» με τον θάνατο 750 Αμερικανών στρατιωτών, μετά την επίθεση που δέχτηκαν τα πλοία συνοδείας τους από γερμανικές τορπιλακάτους, στην νοτιοδυτική ακτή της Αγγλίας. Η άσκηση είχε σκοπό να εξοικειώσει τις συμμαχικές δυνάμεις με τις συνθήκες της μελλοντικής απόβασης στη Νορμανδία.
1945: Ο Μπενίτο Μουσολίνι εκτελείται από παρτιζάνους κοντά στη λίμνη Κόμο, μαζί με την ερωμένη του Κλάρα Πετάτσι. Τα κορμιά τους εκτέθηκαν στην κοινή θέα.
1977: Ο Αντρέας Μπάαντερ και άλλα μέλη της ακροαριστερής οργάνωσης Μπάαντερ - Μάινχοφ καταδικάζονται στη Στουτγάρδη σε ισόβια φυλάκιση στα διαβόητα «λευκά κελιά». Η δίκη κράτησε δύο χρόνια. Αργότερα, ανακοινώθηκε ότι οι κατάδικοι «αυτοκτόνησαν».
1992: Δακρυσμένος μπροστά στον φακό της τηλεόρασης, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής δηλώνει: «Υπάρχει μόνο μια Μακεδονία και αυτή η Μακεδονία είναι ελληνική».
1992: Η σορός του Μεγάλου Δούκα Βλαδίμηρου Κιρίλοβιτς Ρομανόφ, διαδόχου κατά τη σειρά κληρονομικής τάξης στον καταργημένο ρωσικό θρόνο, φθάνει στην Αγία Πετρούπολη για να κηδευτεί. Ο Ρομανόφ πέθανε στο Μαϊάμι της Φλόριντα, στις 21 Απριλίου.
1996: Κυριευμένος από αμόκ, ο Μάρτιν Μπράιαντ πυροβολεί και σκοτώνει 35 άτομα στην τουριστική τοποθεσία του Πορτ Άρθουρ στην Τασμανία (Αυστραλία).
1998: Σε ηλικία 59 χρόνων, ο μητροπολίτης Δημητριάδας Χριστόδουλος εκλέγεται αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
2007: Στην κορύφωση του σκανδάλου της λεηλασίας των ασφαλιστικών ταμείων με τις μίζες και τα δομημένα ομόλογα, ο επί εξήντα ημέρες βαλλόμενος υπουργός Εργασίας Σάββας Τσιτουρίδης υποχρεώνεται να παραιτηθεί. Όχι για το σκάνδαλο αλλά επειδή υπάρχουν υπόνοιες ότι στενός του συνεργάτης είχε εμπλακεί στην προ οκταετίας κομπίνα με τις φούσκες του χρηματιστηρίου.
2011: Με 226 ψήφους, η Βουλή παρακάμπτει τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής και παραπέμπει την υπόθεση της αγοράς των υποβρυχίων απευθείας σε προανακριτική επιτροπή με κατηγορούμενο τον επί ΠΑΣΟΚ υπουργό Άμυνας, Άκη Τσοχατζόπουλο.
2020: Με διάγγελμά του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης γνωστοποιεί την από την Δευτέρα, 4 Μαΐου, άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας και τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα.
Η 28η Απριλίου στον πολιτισμό
28 Απριλίου 1969
Ο ντε Γκολ πάει σπίτι του
Στην κορύφωση των γεγονότων του «Μάη του ‘68», στις 29 του μήνα, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Σαρλ ντε Γκολ, έφυγε για αυτοσυγκέντρωση και διαλογισμό στη Γερμανία, επισκέπτης στον φίλο του στρατηγό Μασού, διοικητή των εκεί γαλλικών δυνάμεων. Επέστρεψε δριμύς την επομένη, 30 του μήνα, διέλυσε τη Βουλή, προκήρυξε εκλογές κι απήλαυσε μια διαδήλωση 750.000 οπαδών του. Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση με έντονα τα σημάδια κούρασης στις τάξεις των απεργών. Από τις 31, το αίτημά τους ήταν για νέες διαπραγματεύσεις. Ξεκίνησαν την Κυριακή, 2 Ιουνίου, ενώ οι απεργοί ξαναγύριζαν στις δουλειές τους.
Μια απελπισμένη προσπάθεια αναζωπύρωσης της εξέγερσης δημιούργησε βίαιες συγκρούσεις με νεκρούς, από τις 7 Ιουνίου. Στις 12, οι διαδηλώσεις απαγορεύτηκαν κι έντεκα γκρουπούσκουλα (μικρές ομάδες της Αριστεράς, τροτσκιστές, μαοϊκοί, αναρχικοί κ.λπ.) τέθηκαν εκτός νόμου. Στις 14, αμνηστεύτηκαν οι από το 1962 φυλακισμένοι του OAS (των ακροδεξιών στασιαστών του Αλγερίου) και ο ηγέτης τους, Σαλάν, αφέθηκε ελεύθερος. Στις 18, οι τελευταίοι απεργοί της Ρενώ ξανάπιασαν δουλειά. Ο εκλογικός θρίαμβος ήρθε για τον Ντε Γκολ στις 30 Ιουνίου με 358 από τις 485 έδρες της Βουλής και με την Αριστερά και το Κέντρο να συντρίβονται.
Δέκα μήνες μετά τον εκλογικό θρίαμβό του, ο Κάρολος ντε Γκολ παραιτήθηκε. Είχε κουραστεί, ένα τέταρτο αιώνα στην πρώτη γραμμή, όπως είχαν κουραστεί και οι Γάλλοι να τους τρέχει σε δημοψηφίσματα για ψύλλου πήδημα. Το τελευταίο αφορούσε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που πρότεινε σε μάλλον επουσιώδη ζητήματα. Οι Γάλλοι τις απέρριψαν. Κι ο πρόεδρος παραιτήθηκε! Ήταν 28 Απριλίου του 1969. Νέος πρόεδρος εκλέχτηκε ο Ζορζ Πομπιντού.
1770: Ο εξερευνητής Τζέιμς Κουκ αποβιβάζεται στην Αυστραλία.
1789: Επιστρέφοντας από την Ταϊτή, το πλήρωμα του πλοίου «Μπάουντι» στασιάζει και πετάει τον καπετάνιο Ουίλιαμ Μπλάι στη μέση του ωκεανού, επάνω σε μια σχεδία. Ο σκληρός Μπλάι κατάφερε να διασχίσει 3.500 μίλια και να φτάσει σώος στο Τιμόρ, κοντά στην Ιάβα, στις 14 Iουνίου της ίδιας χρονιάς.
1906: Γεννιέται στην Ελβετία ο μαέστρος Πολ Σάχερ.
1923: Με τον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας (Μπόλτον – Γουέστ Χαμ 2 – 0), εγκαινιάζεται στο Λονδίνο το γήπεδο του Γουέμπλεϊ. Στις κερκίδες συνωθούνταν 200.000 θεατές.
2008: Στα 54 χρόνια του, πεθαίνει ο μουσικοσυνθέτης Μάριος Τόκας. Είχε γεννηθεί στη Λεμεσό της Κύπρου, στις 8 Ιουνίου 1954.