Η 15η Μαρτίου στην ιστορία

15 Μαρτίου 44 π.Χ.

Η δολοφονία του Καίσαρα

Το 46 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρ έφυγε από την Αίγυπτο, νίκησε τους οπαδούς του Πομπήιου στη Θάψο (46 π.Χ.) και στη Μούνδα (45 π.Χ.) και μπήκε νικητής στη Ρώμη που του επιφύλαξε θεϊκές τιμές. Ήταν ο μόνος κυρίαρχος του παιχνιδιού. Έγινε ισόβιος δικτάτορας και σύμβουλος για δέκα χρόνια. Η δημοκρατία φαινόταν να υποκλίνεται μπροστά του. Πανίσχυρος ώστε να μπορεί να δημοσιοποιεί τον παράνομο δεσμό του με την Κλεοπάτρα της Αιγύπτου, ανίκητος στρατηγός και λαοφιλής ώστε να αποτελεί κίνδυνο για τη ρωμαϊκή δημοκρατία, ο Ιούλιος Καίσαρ βάδιζε στον δρόμο του πεπρωμένου του. Δημοκράτες, μέλη της συγκλήτου, οργάνωσαν συνωμοσία.

Ήταν οι «ειδοί του Μαρτίου», 15 του μήνα, 44 π.Χ. Ρωμαϊκές γιορτές προς τιμή του Δία. Ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρ είχε προειδοποιηθεί από οιωνοσκόπο «να φοβάται τις ειδούς του Μαρτίου». Ο Καίσαρ βγήκε από το σπίτι του στη Ρώμη και κατευθύνθηκε προς το κτίριο της Συγκλήτου. Στον δρόμο, συναντήθηκε με τον οιωνοσκόπο. Γελώντας, του είπε: «Ήλθον αι ειδοί του Μαρτίου»! Εκείνος του απάντησε: «Ήλθον αλλά δεν παρήλθον».

Οι δημοκρατικοί συνωμότες τον περίμεναν αποφασισμένοι. Ανάμεσά τους, ο Κάσιος, ο «τελευταίος των Ρωμαίων» όπως τον αποκαλούσαν εξαιτίας της τιμιότητάς του. Και ο Βρούτος, για πολλούς γιος τού Καίσαρα. Ο Καίσαρ αντιμετώπισε ατάραχος τα υψωμένα ξίφη. Κατέρρευσε, όταν είδε και τον γιο του ανάμεσα στους συνωμότες:

«Και συ, τέκνον Βρούτε;», είπε και σκέπασε το κεφάλι του, σημάδι ότι εγκαταλείπεται στους φονιάδες.

Όμως, η Δημοκρατία δεν είχε νικήσει. Οι τυραννοκτόνοι όπως αποκλήθηκαν Κάσιος και Βρούτος αναγκάστηκαν να φύγουν στην Ανατολή. Πάνω από το πτώμα του Καίσαρα, ιδρύθηκε η τριανδρία των εκδικητών: Οκταβιανός, Μάρκος Αντώνιος, Λέπιδος.

Ο Λέπιδος έμεινε να φυλάει την έτοιμη να ξεσηκωθεί υπέρ της δημοκρατίας Σύγκλητο. Οι δυο άλλοι μάζεψαν στρατό και βγήκαν στην Ελλάδα, να αντιμετωπίσουν τους δημοκρατικούς. Ο Βρούτος είχε νικήσει τον Γάιο Αντώνιο στη Μακεδονία και ήδη βρισκόταν στη Μ. Ασία (43 π.Χ.). Ο Κάσιος νίκησε τον Πόπλιο Δολαβέλα στη Συρία (επίσης 43 π.Χ.). Βρούτος και Κάσιος ενώθηκαν και βάδισαν προς τη Μακεδονία. Η παράδοση αναφέρει ότι ο Βρούτος, όταν ακόμα βρισκόταν στον Ελλήσποντο, έζησε μια νύχτα παραισθήσεων: Είδε το φάντασμα του Ιουλίου Καίσαρα να τον επισκέπτεται στη σκηνή του και να του λέει: «Εις Φιλίππους όψει με» (να με δεις στους Φιλίππους) ή «Οψόμεθα εις Φιλίππους» (θα ιδωθούμε στους Φιλίππους).

Πραγματικά, η μεγάλη μάχη δόθηκε στους Φιλίππους, στα 42 π.Χ. Ο Βρούτος είχε απέναντί του τον Οκταβιανό και τον νίκησε. Ο Κάσιος είχε απέναντί του τον Μάρκο Αντώνιο από τον οποίο ηττήθηκε. Κάποιοι του είπαν ότι και ο Βρούτος είχε ηττηθεί. Στήριξε το σπαθί του στα χέρια ενός απελεύθερου και ρίχθηκε στη γυμνή κόψη του. Ο Βρούτος βρήκε το πτώμα του. Μέσα στη σύγχυση, ο στρατός του Κάσιου πέρασε στις αντίπαλες γραμμές. Ο Βρούτος δεν είχε καμιά τύχη. Η δεύτερη μάχη έγινε μετά από είκοσι μέρες. Ο Βρούτος νικήθηκε κι αυτοκτόνησε.

15 Μαρτίου 1866

Η Κου Κλουξ Κλαν

Με το τέλος του πολέμου Βορείων και Νοτίων, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν προσπάθησε να συμφιλιώσει τους Αμερικανούς. Γι’ αυτό, αποφάσισε να δώσει δικαίωμα ψήφου σ’ αυτούς μόνο από τους μαύρους που είχαν υπηρετήσει στο στρατό κι ήξεραν γραφή κι ανάγνωση. Ταυτόχρονα, ετοιμαζόταν να υποδεχτεί τους εκπροσώπους των Νοτίων στο Κογκρέσο. Όμως, η δολοφονία του, στις 15 Απριλίου 1865, δεν επέτρεψε να γίνει τίποτα από όλα αυτά. Ο διάδοχός του, Άντριου Τζόνσον, έδωσε δικαίωμα ψήφου σε όλους τους μαύρους που αποτελούσαν τα τέσσερα πέμπτα του πληθυσμού των νοτίων πολιτειών και επέβαλε εκεί στρατιωτικό καθεστώς. Από τη μια στιγμή στην άλλη, οι Αμερικανοί του Νότου βρέθηκαν έρμαιο του μίσους των πρώην δούλων που τώρα μπορούσαν να οπλοφορούν νόμιμα.

Στις 15 Μαρτίου 1866, στο χωριό Πουλάσκι του Τενεσί, κάποιοι λευκοί μαζεύτηκαν κρυφά κι αποφάσισαν να ιδρύσουν τη μυστική οργάνωση Kuklos (= Κύκλος, με την έννοια πως ούτε αρχή θα είχε ούτε τέλος). Η οργάνωση θα είχε σκοπό την «άμυνα των λευκών κατά των απελευθερωθέντων νέγρων». Στήθηκε σύμφωνα με τα πρότυπα των τεκτονικών στοών. Τα μέλη της συνεδρίαζαν σε σπηλιές και γρήγορα πολλαπλασιάστηκαν. Το όνομα της οργάνωσης μετατράπηκε σε Ku-Klux και προστέθηκε το Klan (= πατριά ή φατρία).

Γεννήθηκε η μυστική οργάνωση Κου Κλουξ Κλαν, η Αόρατη Αυτοκρατορία, όπως την είπαν. Τα μέλη της ορκίζονταν να μη μαρτυρήσουν τους συντρόφους τους, αν τους ήξεραν, επειδή η ταυτότητά τους κρατιόταν μυστική. Στις συγκεντρώσεις τους, αλλά και στις εγκληματικές τους επιχειρήσεις, φορούσαν ένα μακρύ ράσο (άσπρο, κόκκινο, γαλάζιο ή κίτρινο), σκέπαζαν το κεφάλι με μια ομοιόχρωμη μακριά κουκούλα με δυο τρύπες στο ύψος των ματιών για να βλέπουν και χρησιμοποιούσαν σφυρίχτρες για να συνεννοούνται μεταξύ τους.

Από το 1867, η οργάνωση πέρασε τα σύνορα του Τενεσί κι απλώθηκε σε όλες τις νότιες πολιτείες. Το 1868, αριθμούσε 550.000 με 600.000 μέλη. Αρχικά, η δράση τους περιοριζόταν στην τρομοκρατία των μαύρων, χρησιμοποιώντας τη δεισιδαιμονία και παριστάνοντας τα φαντάσματα που έρχονταν κρατώντας πύρινους σταυρούς. Γρήγορα όμως, πέρασαν σε ξυλοδαρμούς, ακρωτηριασμούς, φόνους και εμπρησμούς. Τα θύματά τους έπαψαν να είναι μόνο μαύροι. Σκότωναν και λευκούς αντιρατσιστές.

Η κυβέρνηση τους κήρυξε τον πόλεμο. Όποιος αποδεικνυόταν πως ήταν μέλος της οργάνωσης, καταδικαζόταν σε πέντε χρόνια φυλακή και βαρύ πρόστιμο, άσχετα με το αν μετείχε ή όχι σε εγκληματικές πράξεις (ήταν πολύ δύσκολο να αποδειχτεί κάτι τέτοιο). Στο Τενεσί, ο αρχηγός διέλυσε το εκεί παράρτημα. Στις άλλες πολιτείες, η παράνομη δράση συνεχίστηκε. Συνεχίστηκε, όμως, και το κυνηγητό από την κυβέρνηση. Οι διώξεις την αποδυνάμωσαν. Στα 1872, η Κου Κλουξ Κλαν έπαψε να υπάρχει. Έμεινε το μίσος. Η οργάνωση επανιδρύθηκε το 1919. Ο παροξυσμός των φυλετικών διακρίσεων, στη δεκαετία του ‘60, έφτασε ως τη δολοφονία του νομπελίστα Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, το 1968.