Η 6η Νοεμβρίου στην ιστορία

                                                          6 Νοεμβρίου 1911

                                                     Ο Φρανσίσκο Μαντέρο

Στις 10 Μαΐου 1911, ο Μεξικανός δικτάτορας Πορφύριο Ντιάζ παραιτήθηκε και έφυγε στο εξωτερικό. Πέθανε στο Παρίσι, το 1915. Οι επαναστατικές δυνάμεις των Εμιλιάνο Ζαπάτα, Πάντσο Βίγια και Φρανσίσκο Μαντέρο μπήκαν θριαμβευτικά στην Πόλη του Μεξικού. Τη διακυβέρνηση της χώρας ανέλαβε υπηρεσιακή κυβέρνηση που προκήρυξε εκλογές για τον Οκτώβριο. Ο Εμιλιάνο Ζαπάτα ζήτησε την εδώ και τώρα διανομή των εδαφών που είχαν ιδιοποιηθεί οι τσιφλικάδες. Ο Μαντέρο πρότεινε τον αφοπλισμό των ανταρτών και του πρόσφερε γη που ο επαναστάτης δε δέχτηκε.

Στις εκλογές, ο Μαντέρο σάρωσε. Ανέλαβε επίσημα στις 6 Νοεμβρίου 1911. Ο Ζαπάτα τον συνάντησε για δεύτερη φορά. Ο Μαντέρο αρνήθηκε να διατάξει την αναδιανομή της γης. Με τη βοήθεια ενός δασκάλου, ο Ζαπάτα κατάρτισε το σχέδιο «αγιάλα» (ayala): Τα κλεμμένα εδάφη έπρεπε να επιστραφούν, τα τσιφλίκια να απαλλοτριωθούν στο τρίτο της αξίας τους και η γη των τσιφλικάδων που θα εναντιώνονταν θα κατασχόταν. Στη συνέχεια, θα γινόταν αναδιανομή των χωραφιών. Στις 27 Νοεμβρίου 1911, ο Εμιλιάνο Ζαπάτα δημοσίευσε τη διακήρυξή του για την αγροτική μεταρρύθμιση, δήλωσε ότι ο Μαντέρο ήταν ανίκανος να υλοποιήσει τα οράματα των αγωνιστών που τον έφεραν στην εξουσία και κήρυξε επανάσταση με σύνθημά του το θρυλικό «Tierra y Libertad» («Γη και Ελευθερία»).

Τον ίδιο καιρό, ο Πάντσο Βίγια εξακολουθούσε να παραμένει ηγέτης των ανταρτών στον Βορρά. Ο στρατηγός Βικτοριάνο Χουέρτα (Huerta), ο οποίος στήριζε τον Μαντέρο, έστειλε να τον συλλάβουν με την υποψία ότι ετοίμαζε πραξικόπημα. Τον καταδίκασε σε θάνατο αλλά ο Μαντέρο μετέτρεψε την ποινή σε ισόβια. Τον Νοέμβριο του 1912, ο Πάντσο Βίγια δραπέτευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Φρανσίσκο Μαντέρο αποδείχτηκε ανίκανος να κυβερνήσει. Ενθουσιώδης και ιδεαλιστής, φανατικός χορτοφάγος αλλά δίχως πολιτικές ικανότητες, δεν κατανόησε ότι έγινε η σημαία ενός συνασπισμού διαφορετικών συμφερόντων με μοναδικό κοινό σημείο την αντίθεσή τους στο καθεστώς Ντιάζ. Η διεφθαρμένη διοίκηση του δικτάτορα αντικαταστάθηκε από άλλη πιο διεφθαρμένη. Ο Μαντέρο βρέθηκε στη μέση της διαμάχης των ευνοημένων από τη δικτατορία και των επαναστατών που ζητούσαν ρηξικέλευθες κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Οι εφημερίδες υποδαύλιζαν την κοινωνική αναταραχή και ο πρεσβευτής των ΗΠΑ ευνοούσε εξεγέρσεις καθώς νοιαζόταν για τα αμερικανικά συμφέροντα στο Μεξικό και φοβόταν ότι ο νέος πρόεδρος θα υποχωρούσε στις απαιτήσεις για αλλαγές.

Πρώτος επαναστάτησε ο άλλοτε υποστηρικτής του, Μπερνάντο Ρέγιες. Δεύτερος, ο επίσης άλλοτε υποστηρικτής του, Πασκουάλ Ορόζκο, που προέκυψε συντηρητικός. Τρίτος, ο Φελίξ Ντιάζ, ανιψιός του πρώην δικτάτορα. Κι οι τρεις κατέληξαν στις φυλακές, απ’ όπου συνέχισαν να συνωμοτούν. Πλησίασαν τον στρατηγό Χουέρτα, στον οποίο στηριζόταν ο Μαντέρο. Το πραξικόπημα ξέσπασε τον Φεβρουάριο του 1913. Κράτησε δέκα μέρες που αποκλήθηκαν «Το τραγικό δεκαήμερο». Ο Μαντέρο αιχμαλωτίστηκε. Στις 22 του μήνα, δολοφονήθηκε, ενώ μεταφερόταν στις φυλακές. Ο μαρτυρικός θάνατός του τον έκανε σύμβολο του αγώνα των δημοκρατικών δυνάμεων εναντίον των στρατοκρατών δικτατόρων και της κάθε είδους χούντας.

                                                              6 Νοεμβρίου 1976

                                                          Οι πρώτοι πολιτισμοί

Από τις αρχές του 20ού αιώνα ήταν γνωστή η προϊστορική "ακρόπολη" του Σέσκλου, κοντά στον Βόλο. Την είχε ανασκάψει ο καθηγητής Χρήστος Τσούντας. Στον ίδιο χώρο, ο καθηγητής Δημήτρης Θεοχάρης έκανε νέες ανασκαφές. Στις 6 Νοεμβρίου 1976, ανακοίνωσε τι βρήκε:

Ένας εκπληκτικός οικισμός, ο μεγαλύτερος γνωστός στην Ευρώπη, αναπτύχθηκε στην περιοχή, γύρω στα 6.000 χρόνια π.Χ. Ως τότε, κάτι ανάλογο γνωρίζαμε να υπάρχει μόνο στην Κύπρο. Και τα εκεί έργα από πηλό οδηγούν στη μετέπειτα γνωστή μας κεραμική. Ήταν μια απέραντη, για την εποχή, αναπτυγμένη ανθρώπινη κοινωνία, που χάθηκε, όταν ξέσπασε κάποια μεγάλη πυρκαγιά. Και ήταν πολύ πιο πριν από τα χρόνια, που ο πολιτισμός άνθισε στην αρχαία Αίγυπτο, στην Κρήτη ή στις Μυκήνες.

Οι ανασκαφές αποκάλυψαν χίλια σπίτια, που σήμαιναν 4 με 5.000 ψυχές, πληθυσμός τρομακτικός για τα δεδομένα της εποχής. Ο οικισμός διατηρήθηκε ως το 4.300 π.Χ. που σημαίνει πάνω από 17 αιώνες: Όσο, για παράδειγμα, υπάρχει η  Κωνσταντινούπολη, από τότε που την έκτισε ο Μέγας Κωνσταντίνος ως σήμερα! Γύρω στα 4.300 π.Χ. έγινε η μεγάλη καταστροφή. Χτυπήθηκαν ο οικισμός στο Τσαγκλί της Θεσσαλίας, καθώς κι εκείνος κοντά στα Σέρβια, στην κοιλάδα του Αλιάκμονα. Το Σέσκλο, όχι μόνο καταστράφηκε αλλά και ερήμωσε. Αν ήταν σεισμός, πρέπει να έγινε στον Παγασητικό.

Ένας ξενόφερτος πολεμικός πέλεκυς, που βρέθηκε στα ερείπια, είχε βάλει σε σκέψεις τους επιστήμονες. Είναι ο μοναδικός σ' ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο και δεν προσφέρεται για συμπεράσματα. Αν βρεθούν κι άλλοι, ίσως να στηριχθεί η υπόθεση ότι έγινε εισβολή. Ως τότε, κύρια πιθανή εξήγηση θα παραμένει ο σεισμός. Είτε, όμως, ήταν σεισμός είτε όχι, η περιοχή αφανίστηκε, καθώς μια φωτιά συμπλήρωσε τον όλεθρο. Στα επόμενα 500 χρόνια, ψυχή δεν κυκλοφορούσε στα χαλάσματα.

Ο Χρήστος Τσούντας ανέσκαψε τον χώρο στα 1901 με 1902. Αυτό που βρήκε, το ονόμασε Ακρόπολη. Γύρω της, αναπτυσσόταν μια δαιδαλώδης μάντρα. Αν προσπαθήσουμε να την αναπαραστήσουμε, θα καταλήξουμε σε κάτι σαν μια σειρά από ομόκεντρες περίπου κυκλικές μάντρες. Ο Τσούντας πίστεψε πως είχε να κάνει με ένα προστατευτικό τείχος. Υπάρχουν, όμως, άλλοι που λένε ότι μοιάζει περισσότερο με κάποιο είδος πρωτόγονου λαβύρινθου. Θεωρούν πως πρόκειται για κτίσμα αφιερωμένο στη λατρεία μιας θεϊκής δύναμης. Πολύ περισσότερο, επειδή, όταν φτιάχτηκε, οι άνθρωποι δεν είχαν κανέναν λόγο να πολεμούν μεταξύ τους. Όσοι έρχονταν, μπορούσαν να εγκατασταθούν πιο κάτω. Χώρος υπήρχε απεριόριστος. Σήμερα, στο Σέσκλο έχει ανακαλυφθεί ολόκληρη πολιτεία.